İşlemci (CPU) Nedir?
Merkezi işlem birimi olarak adlandırılan ve terminolojik kısaltması CPU olan işlemciler, 1970’li yıllarda ilk defa hayatımıza girdiğinde binlerce transitöre ev sahipliği yaparken şimdi milyonlarca transitörün silikon bir çip üzerinde birleştirilmesi ile meydana gelmektedir. Aritmetik ve mantıksal işlem yapma yeteneğine sahip olan işlemciler, kısaca bilgisayarların verileri işleyen ve yazılım komutlarını gerçekleştiren bölümü olarak ifade edilebilir. İlk mikroişlemci Intel 4004’ün 1970’te, geniş çaplı bir mikroişlemci olan Intel 8080’in ise 1974’te tanıtılmasının ardından günümüze kadar uzanan gelişim, MİB teriminin mikroişlemciler yerine kullanılmasına neden oldu. Çalışma hızları kullanılan mimari ve üretim teknolojisine bağlı olarak değişkenlik gösteren işlemcilerin hız birimleri HZ, MHZ ve GHZ olarak ifade edilirken, gelişen teknoloji ile birlikte günümüzde genellikle hız birimi GHz olan işlemcileri görmekteyiz. Bu alanda MİB’lerin tek kalıp üzerinde üretilmesinin sağladığı avantajlar, 10 MHz civarlarında olan saat hızlarının günümüzde GHz seviyelerine taşınmasına fayda sağladı.
İşlemci (CPU) Nasıl Çalışır?
Daha önce belirttiğimiz gibi aritmetik ve mantıksal işlem yapma yeteneğine sahip olan işlemciler, makine dili olarak adlandırılan, 0 ve 1’lerden oluşan düşük seviyeli kodlama sistemi ile çalışmaktadır. Komutların yerine getirilebilmesi için işlemciye gönderilen elektrik sinyalleri, milyonlarca transistörlerden geçmekte ve toplama, çarpma, çıkarma ve bölme gibi temel matematiksel işlemlere dönüştürülmektedir. Bu işlemlerin gerçekleştirildiği birim ALU (Arithmetic Logic Unit) olarak adlandırılırken, bunun yanı sıra çeşitli veriyolları ve kontrol bileşenleri işlemci içerisinde yer almaktadır.
.
.
.